Pałac Sanguszków w Gumniskach. Tak wygląda rezydencja letnia ostatnich właścicieli Tarnowa
Pałac Sanguszków w Gumniskach, dzielnicy Tarnowa, jest jednym z najbardziej reprezentatywnych budynków na mapie miasta. Dawna rezydencja magnacka Sanguszków, rodu książęcego, będącego litewskiej dynastii Giedyminowiczów, powstała w 1799 roku, w miejscu dawnego drewnianego dworu, z inicjatywy Hieronima Janusza Sanguszki. W pierwotnej formie postawiono jednopiętrowy budynek w stylu klasycystycznym wraz z obecnym skrzydłem wschodnim oraz ogrodem holenderskim. W kolejnych latach przy letnim pałacu założono park typu angielskiego, którego powierzchnia sięgała 11 ha. Wielkość posiadłości z zabudowaniami folwarcznymi wynosiła zaś blisko 37 ha.
W pierwszej połowie XIX wieku, w 1834 roku, pałac rozbudował Władysław Sanguszko, wnuk Hieronima. Do budynku dobudowano skrzydło zachodnie, które przyłączono do wschodniego za sprawą niższej przewiązki. W 1860 roku w rezydencji należącej do ostatnich właścicieli Tarnowa urodził się Paweł Sapieha, syn Adama Stanisława Sapiehy i Jadwigi z Sanguszków Sapieżyny, który w 1919 roku został pierwszym prezesem Polskiego Czerwonego Krzyża. W drugiej połowie XIX wieku, w czasie powstania styczniowego, które wybuchło przeciwko Imperium Rosyjskiemu, w pałacu urządzono lazaret, w którym pomagano rannym w działaniach zbrojnych powstańcom. Ponadto do skrzydła zachodniego dobudowano neogotycką kaplicę, której projekt przygotował Feliks Księżarski.
Na początku XX wieku, w okresie międzywojennym, po wschodniej stronie rezydencji wzniesiono murowaną przybudówkę, w której znajdowała się kuchnia. Natomiast od południa utworzono ogród włoski z fontanną w centrum. We wrześniu 1939 roku kraj opuścił Roman Sanguszko, ostatni właściciel pałacu, pozostawiając w nim swoją matkę, księżną Konstancję. Następnie posiadłość zajęli Niemcy. W 1945 roku część rezydencji ograbiono, a ocalone wyposażenie umieszczono w tarnowskim muzeum. Po wojnie władze komunistyczne upaństwowiły majątek rodziny Sanguszków, a księżna Konstancja została zmuszona do opuszczenia rezydencji w Gumniskach. Pałac przeznaczono na siedzibę Tarnowskiej Szkoły Ogrodniczej. W późniejszych latach przekształcono ją w Zespół Szkół Ekonomiczno-Ogrodniczych im. Tadeusza Kościuszki, który mieści się tam dziś.
Pałac Sanguszków w Gumniskach [GALERIA]
Jesteś świadkiem zdarzenia w waszej okolicy? A może chcesz poinformować o trudnej sytuacji w Twoim mieście? Czekamy na zdjęcia, filmy i gorące newsy! Piszcie do nas na: [email protected]
