„Zimne Spojrzenie” – taki tytuł nosi wystawa, którą od dziś można oglądać w Pałacyku Strzeleckim BWA w Tarnowie. Pokazywane są na niej zdjęcia wykonane w 1942 roku przez dwie nazistowskie badaczki, które w swojej pracy porównywały „typowe cechy Żydów ze Wschodu”. W tym celu przymusowo sfotografowały ponad sto żydowskich rodzin z tarnowskiego getta.
- Wystawa ma kilka cech szczególnych. Jednym z tematów są, trzeba to powiedzieć, przestępstwa naukowe, które były prowadzone przez nazistów. A te duże tablice pokazują na czym właśnie polegała ta cała działalność naukowa, badania rasowe. To, co Państwo widzą na tych tablicach, to są właśnie dokumenty z tych badań – mówiła podczas konferencji prasowej dr Andrea Riedle, dyrektor, Stiftung Topographie des Terrors Berlin.
Celem badań przeprowadzonych w Tarnowie w 1942 roku było porównywanie cech rasowych w obrębie jednej rodziny. Często więc na zdjęciach widać ojca, matkę oraz ich dzieci. Ówczesny komendant miejski zarządzający w Tarnowie musiał zapewnić pomieszczenia do badań. Z kolei Rada Żydowska musiała wskazać 106 rodzin, które zostały podane badaniom.
- 565 osób zostało w sumie poddanych tym badaniom w 1942 roku. Sześć tygodni po ich zakończeniu rozpoczął się w Tarnowie Holocaust. W wyniku prac badawczych mogłam połączyć zdjęcia z nazwiskami. Zaczęłam szukać śladów tych, którzy przeżyli i znalazłam trzy osoby. Dwie z nich odwiedziłam. Nie pamiętali tego badania antropologicznego, ale zdałam sobie sprawę z tego, jak ważne są dla nich te dokumenty i fotografie. Z tych 106 rodzin poddanych badaniom, okazało się że członkowie trzydziestu jeszcze żyją. Od trzynastu udało się pozyskać ich dokumenty i wspomnienia – mówi pracująca nad wystawą antropolożka dr Margit Berner, kuratorka, Department of Anthropology Natural History Museum Vienna.
Polecany artykuł:
Wśród badanych, 67 rodzin urodziło się w Tarnowie, ale wielu badanych przybyło do miasta na początku XX wieku. Niektórzy znaleźli się w Tarnowie w związku z przymusowymi wysiedleniami. To były głównie rodziny dobrze sytuowane. Margit Berner nawiązała kontakt z potomkami badanych. Jedna z córek przyznała, że to niezwykłe przeżycie dla niej, że może po raz pierwszy zobaczyć zdjęcia swoich rodziców i siostry. Zdjęcia na tarnowskiej wystawie są też nazywane „statystyką śmierci”. Z 565 sfotografowanych w Tarnowie w czasie badań osób, z Holocaustu ocalało jedynie 26. Ekspozycja „Zimne spojrzenie” w Pałacyku Strzeleckim w Tarnowie będzie pokazywana do września.
Jesteś świadkiem ciekawego zdarzenia w waszej okolicy? A może chcesz poinformować o trudnej sytuacji w Twoim mieście? Czekamy na zdjęcia, filmy i gorące newsy! Piszcie do nas na: [email protected]
